نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

• خدابخش اسداللهی ¹
• منصور علیزاده ²

¹ زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

² گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

گستردگی تجارب انسان با حیوان «سگ»، قابلیت درک مفاهیم انتزاعی بسیاری را ممکن ساخته است. مولوی با توجه به وسعت اندیشه و تنوع دیدگاه خود از بیشترین ظرفیت‌های این تجربه استفاده کرده و حوزه‌های مقصد مثبتی را نیز در کنار حوزه‌های مقصد منفی با این تصویر ملموس کرده است. موضوع مقالۀ حاضر، استعارة مفهومی سگ در دیوان شمس است؛ در این مقاله که به روش تحلیلی- توصیفی و به صورت جمع‌آوری کتابخانه‌ای صورت می‌گیرد؛ پس از مباحث مقدماتی، بخش اصلی پژوهش، به بررسی الگوهای استنباطی، قلمروهای حسی، تعمیم‌های چندمعنا، نگاشت‌های عمومی و جزئی هر یک از نمونه‌ها به همراه تعیین بسامد هر یک از حوزه‌های مقصد پرداخته، توضیحات لازم را در ذیل هریک از آن‌ها آورده‌ایم. از منظر مولوی، وجه مشترک همۀ حوزه‌های مقصد منفی همان غفلت است که برای رسیدن به کمال انسانی از راه ریاضت و عشق و محبّت به معشوق ازل باید از برابر دیدگان سالک برطرف شود. مولانا با استعارۀ سگ به مخاطب نشان می‌دهد که بدِ مطلق در جهان وجود ندارد و آدمی هم مستعدّ کمال انسانی و هم آمادۀ سقوط به اسفل سافلین است.

کلیدواژه‌ها

• استعارۀ مفهومی
• عینی‌سازی
• قرآن
• غزلیات شمس
• سگ

عنوان مقاله [English]

Investigating the conceptual metaphor of dog in the poems of Divan-e Shams

نویسندگان [English]

• Khodabakhsh Asadollahi ¹
• Mansour Alizadeh ²

¹ Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran

² Department of Persian Language and Literature, Faculty of Literature and Humanities, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran

چکیده [English]

The breadth of human experiences with the "dog" animal has made it possible to understand many abstract concepts. Rumi, considering the breadth of his thought and the diversity of his views, has used the most capacities of this experience and has also made the positive destination areas tangible along with the negative destination areas with this image. The subject of the present article is the conceptual metaphor of the dog in Divan-e Shams; In this article, which is done analytically-descriptively and in the form of library collection; After the introductory discussions, the main part of the research examines inferential patterns, sensory domains, ambiguous generalizations, general and detailed maps of each sample along with determining the frequency of each of the destination domains and provides the necessary explanations. Below are some of them. According to Rumi, the common denominator of all areas of negative destination is negligence, which must be removed from the eyes of the seeker in order to achieve human perfection through austerity, love and affection for the eternal lover. Rumi, with the metaphor of a dog, shows the audience that there is no absolute evil in the world and that man is both prone to human perfection and ready to fall to the bottom of the saflin.

کلیدواژه‌ها [English]

• Conceptual metaphor
• objectification
• Quran
• Ghazals of Shams
• dog