نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسنده

• رقیه صدرائی

دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

کاربرد نمادهای زیست محیطی در حوزهٔ ادبیات فارسی قدمتی دیرینه دارد. در شعر معاصر فارسی نیز نمادهای جانوری و گیاهی به وفور دیده می‌شود. بسیاری از این نمادها جهت تبیین واقعیات یا تخیلات فردی شاعران قرار گرفته‌اند. نمادهای حیوانی و گیاهی در اشعار رضا براهنی از منظر زیست محیطی و نگاه بوم گرایانه قابل تأمل هستند و کاربردی منحصر دارند. در مقاله حاضر تلاش شده است با استفاده از شیوه توصیفی- تحلیلی، به معرفی کاربرد این نوع نمادها و رابطه آن اکوکریتیسیزم موجود در اشعار براهنی پرداخته و به این پرسش پاسخ داده شود که نمادهای حیوانی و گیاهی چگونه در اشعار براهنی تفسیر می‌شوند و آیا این نمادها در خدمت تبیین خصایص زیست محیطی قرار داشته‌اند یا انسان محوری در کاربرد این نوع نمادها ملاک شاعر بوده است. بدین منظور ابتدا به چگونگی کاربرد نماد جانوری و گیاهی پرداخته، سپس نمادها از زاویهٔ اکوکریتیسیزم در اشعار تحلیل و بررسی شده است. یافته‌ها نشان می‌دهد انسان در اشعار براهنی مغلوب طبیعت است و «اومانیسم واژگونی» بر رتوریک نمادهای جانوری و گیاهی حاکم است.

کلیدواژه‌ها

• نماد
• رتوریک
• بوم گرایی
• رضا براهنی
• شعر

عنوان مقاله [English]

Roots of Ecocriticism in the Symbolism of the Poems by Reza Barahani

نویسنده [English]

• Roghayeh Sadrayie

Associate Professor, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran

چکیده [English]

The use of environmental symbols in the field of Persian literature has a long history. In Persian poetry, animal and plant symbols are abundant. Many of these symbols are used to explain the poets' individual realities or imaginations.Animal and plant symbols in Reza Barahani's poems are environmentally friendly and ecological, and are unique in their application. In the present article, it has been attempted to use the descriptive-analytic method to introduce the use of these symbols and its relation to the ecocriticism of the poetry.The following questions are answered: How are animal and plant symbols interpreted in poetry, and whether these symbols are used to explain environmental characteristics, or that human beings have used the use of these symbols as the poet's criterion. For this purpose, firstly, how the animal and vegetation symbols are applied, then the symbols are analyzed from the angle of ecocriticism in poetry. The findings show that humans in the poetry are defeated by nature, and "subversive humanism" dominates the rhetoric of animal and plant symbols.

کلیدواژه‌ها [English]

• symbolism
• rhetoric
• ecumenism
• reza brahnei
• poetry