نویسنده

دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه کاشان

چکیده

مفهوم فرآیند، ثابت‌ها و متغیرها را به یک اندازه پوشش می‌دهد و از دو مفهوم فرم و ساخت که تنها بر ثابت‌ها تکیه دارند، عام‌تر است. تحلیل فرآیند تا امروز یک فرضیه بیش نیست، زیرا هرچند در برخی علوم و فنون، کاربرد فزاینده یافته است، هنوز مبانی روش‌شناختی فراگیری ندارد. بااین‌حال، به دلیل همخوانی بیشتر مفهوم فرآیند با واقعیت پدیده‌های جهان که از دو وجه ثابت و متغیر تشکیل شده‌اند، تحلیل فرآیند امکان دقیق‌تری برای معرفت این پدیده‌ها ایجاد می‌کند و در کنار مفاهیم بنیادینی مانند فرم و ساخت، به کار توسعه و تعمیق معرفت انسان می‌آید. مقالة حاضر به معرفی روش تحلیل فرآیند اختصاص دارد و طبقه‌بندی آرایه‌های شعری را از این چشم‌انداز پیش می‌برد. این مقاله سرانجام با کاربرد روش تحلیل فرآیند، تمام این آرایه‌ها را ذیل بیست طبقة زبانی، منطقی، خیالی، فراروانی، صناعی، حسابی، تقارنی، التزامی، صوتی، تصویری، اقتراحی، مهارتی، اطلاعی، وزنی، قافیه‌ای (و ردیفی)، قالبی، سبکی، موسیقایی، بینامتنی و نوعی می‌گنجاند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Process analysis and its use in classification of poetic figures

نویسنده [English]

  • Alireza Fouladi

چکیده [English]

The concept of process, including constant and variable evenly and so is more generally from two concepts of form and structure that included only constants. to date, the process analysis is a hypothesis, because it is used in science and industry, however, still does not have a comprehensive approach. However, the concept of process is Consistent with the reality of the phenomena of the world and more applications for Knowledge of these phenomena that have the two sides have fixed and variable. The article present introduces the method of process analysis and then classification the figures of poetry based on that. This article, therefore, subsumes the Poetic figures In ten major categories: lingual, logic, Imaginary, parapsychological, Industrial, arithmetic, symmetry, commitment, acoustic, visual, sensibility, information, rhythmic, rhyme scheme, formatic, stylistic, musical, intertextuality and generic.

کلیدواژه‌ها [English]

  • rhetoric
  • Persian poetry
  • Figure
  • Poetic Figures Classify
  • Process Analysis
افلاطون (1336). چهار رساله. ترجمة دکتر محمود صناعی. تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.

دهخدا، علی‌اکبر (1377). لغتنامه. چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران.

راستگو، سید محمد (1376). هنر سخن‌آرایی؛ فن بدیع. چاپ اول. کاشان: مرسل.
رضانژاد (نوشین)، غلامحسین (1367). اصول علم بلاغت در زبان فارسی. چاپ اول. بی‌جا: الزهراء.
زرین‌کوب، عبدالحسین (1382). ارسطو و فن شعر. چاپ چهارم. تهران: امیرکبیر.
شاه‌‎محمدی، رستم (1392). درآمدی بر فلسفه و الهیات پویشی. چاپ اول. سمنان: دانشگاه سمنان.
شفیعی کدکنی، محمدرضا (1370) موسیقی شعر، چاپ سوم، تهران، آگاه.
شمیسا، سیروس (1368). نگاهی تازه به بدیع. چاپ اول. تهران: فردوس.
صفارزاده، طاهره (1365). طنین در دلتا. چاپ دوم. شیراز: نوید.
صفوی، کورش (1373). از زبان‌شناسی به ادبیات؛ جلد اول؛ نظم. چاپ اول. تهران: چشمه.
ضیائی، علی‌اکبر (1373). آیین سخنوری و نگرشی بر تاریخ آن. چاپ اول. تهران: امیرکبیر.
الطوسی ملقب به خواجه نصیرالدین، محمد بن محمد بن الحسن (1367). کتاب اساس الاقتباس. به تصحیح مدرس رضوی. چاپ چهارم. تهران: دانشگاه تهران.
عمارتی مقدم، داود (1395). بلاغت از آتن تا مدینه؛ بررسی تطبیقی فن خطابة یونان و روم باستان و بلاغت اسلامی تا قرن پنجم هجری. چاپ اول. تهران: هرمس.
کاردگر، یحیی (1388). فن بدیع در زبان فارسی؛ بررسی تاریخی- تحلیلی صنایع بدیعی از آغاز تا امروز. چاپ اول. تهران: فراسخن.
مازندرانی، محمدهادی بن محمدصالح (1376). نوارالبلاغه؛ در فنون معانی، بیان و بدیع. به کوشش محمدعلی غلامی‌نژاد. چاپ اول. تهران: قبله.
مصاحب، غلامحسین (1387). دایره‌المعارف فارسی. چاپ پنجم. تهران: امیرکبیر.
المصری، ابن ابی‌الاصبع (1368). بدیع القرآن، ترجمة سید علی میرلوحی. مشهد: آستان قدس رضوی.
همایی، جلال‌الدین (1371). فنون بلاغت و صناعات ادبی. چاپ هشتم. تهران: هما.