نویسنده

استادیار گروه زبان‌شناسی همگانی دانشگاه پیام نور

چکیده

کلیله و دمنه مشتمل بر مجموعه روایت‌هایی است که قهرمانان اصلی آن یعنی حیوانات دارای نقش و صفات انسانی هستند. همین ویژگی کلیله و دمنه بستر مناسبی جهت بررسی و تحلیل ظرایف و دقایق داستان‌های آن از منظر روایت‌شناسی ایجاد می‌کند. بر همین اساس پژوهش حاضر با استفاده از روایت‌شناسی لینت‌ولت به بررسی روایت «شیر، روباه و الاغ» کلیله و دمنه برگردان آگیتا محمدزاده پرداخته، نشان می‌دهد قصه‌های کلیله و دمنه که یک راوی انتزاعی برای باوراندن و القای پیامی خاص به مخاطبان کودک و نوجوان، آنها را تولید می‌کند، به مثابه یک گفتمان معنادار است که در آن یک برنامه روایی مشخص شکل می‌گیرد و به‌طورکلی بر آن است تا تبیین کند؛ «نقش راوی انتزاعی در بازگویی این داستان‌ها به چه شکل بوده است و معنا در این گفتمان‌ها چگونه تولید می‌شود؟». نتایج حاصل بیانگر آنست که؛ راوی انتزاعی با لایه‌لایه کردن متن نوعی سیالیت و پویایی در متن پدید آورده که موجب القای ایدئولوژی و نزدیک یا دور کردن مخاطب انتزاعی به باوری اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A study of the story of lion, fox and donkey of Kelile and Demne from the point of view of Lintvelt narratology

نویسنده [English]

  • Ali Karimi Firoozjaii

چکیده [English]

Kelile and Demne consists of some narrations its heroes are animals having human role and characteristics. This property of Kelile and Demne is a good ground to study and analyze points of its narration from the point of view of narratology. On this basis, this research using Linvelt’s narratology studies lion, fox and donkey narration of Kelile and Demne simplified by Agita Mohammadzade, showing that stories of Kelile and Demne which abstract narrator to suggest specific message t child addressees is meaningful discourse in which a certain narrative program forms and generally aims to account for, what is abstract narrator function in reproduction of these theories and how meaning is produced? Results show that abstract narrator by stratifying text a kind of liquidity and dynamism are created in the text which suggests ideology and making close or far the abstract addressee to social, cultural and ethical beliefs.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kelile and Demne
  • Narratology
  • narrator
  • actor
  • addressee
اخوت، احمد (1371). دستور زبان داستان. اصفهان: نشر فردا. چاپ اول.
بارت، رولان (1387). درآمدی بر تحلیل ساختاری روایت‌ها. ترجمه محمد راغب. تهران: غزال.
برتنس، هانس (1387). مبانی نظریه ادبی. ترجمه محمدرضا ابوالقاسمی. تهران: نشر ماهی. چاپ دوم.
تایسن، لویس (1387). نظریه‌های نقد ادبی معاصر. ترجمه مازیار حسین زاده و فاطمه حسینی. تهران: نشر نگاه امروز.
تولان، مایکل ‌جی (1383). درآمدی نقادانه-زبان‌شناختی بر روایت. ترجمه ابوالفضل حری. تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
سجودی، فرزان (1387). نشانه‌شناسی کاربردی. تهران: نشر علم.
شعیری، حمید رضا (1385). تجزیه و تحلیل نشانه- معناشناسی گفتمان. تهران: سمت.
لینت‌ولت، ژپ (1390). رساله‌ای در باب گونه‌شناسی روایت نقطه دید. ترجمه علی عباسی و نصرت حجازی. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
محمدزاده، آگیتا (1395). حکایت­های کلیله و دمنه. تهران: نشر آرایان. چاپ چهارم.
عباسی، علی و محمدهادی محمدی (1380). صمد: ساختار یک اسطوره. تهران: نشر چیستا. چاپ اول.
مکاریک، ایرناریما (1385). دانش‌نامه نظریه‌های ادبی معاصر. ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: انتشارات آگاه. چاپ اول.
مکوئیلان، مارتین (1388). گزیده مقالات روایت. ترجمه فتاح محمدی. تهران: انتشارات مینوی خرد.چاپ اول.
یوسف‌زاده، غلامرضا (1390). درآمدی بر روایت دینی در سینما و داستان. قم: مرکز پژوهش‌های اسلامی صدا و سیما.
Genett, Gerard (1972). Figurs III, Editions du Seuil, Paris.