نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

• مسروره مختاری ¹
• نوشاد رضایی ²

¹ هیأت علمی/ دانشگاه محقّق اردبیلی

² دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

اسطوره در اساس با مشاهدة پدیدارهای باشکوه طبیعی آغاز می‌شود. اقوام کهن مشاهده‌های خود را از طبیعت با شیوه‌ای انسان‌گونه و به زبانی استعاری تشریح می‌کردند. برخی از اسطوره‌شناسان با رویکرد زبان‌شناسانه تا این حد پیش رفته‌اند که با تطور زبانی و ریشه‌شناسی از طریق اعادة معنای اصلی نام خدایان، اشیا و داستان‌های منقول به معنای حقیقی راه یابند؛ اما رویکرد زبان‌شناختی در اساطیر منوط به بررسی ریشه‌شناختی واژگانی نیست، بلکه روش بررسی نمادهای زبانی است که در لایه‌ای از کلان‌بافت‌های افسانه و قصه روایت می‌شود؛ بنابراین با یافتن زبان نمادین، بازنمایی اساطیر به‌سوی انسجام پیش می‌رود نه زبان‌پرشی. در پژوهش حاضر متن شاهنامه به‌دلیل بستر اصیل و غیر ترجمه‌ای آن و گیل‌گمش به‌دلیل متن کهن اسطوره‌ای نیز ترجمة ادبی آن انتخاب شده‌است. از آنجا که رویکرد پژوهش زبان‌شناختی است، برای در نظر گرفتن خطای زبانی، چند بند از متن ایتالیایی نیز با متن فارسی تطبیق داده شده‌است. پژوهش حاضر به روش تحلیلی-توصیفی و به‌صورت کتاب‌خانه‌ای انجام گرفته‌است. پس از بررسی در پیکرة زبانی پژوهش چنین حاصل شد که نمادها و سمبل‌های زبانی هرچند در لایه‌های بیرونی و سطحی زبان، خودکار و مربوط به زبان نوشتار متن است، اما در لایه‌های درون‌بافتی متن باتوجه به ارجاع عصرهای زندگی بشری، بازنمایندة روابط زبان و اسطوره و تأثیرپذیری اسطوره از زبان مستتر است.

کلیدواژه‌ها

• "زبان"
• "سمبل"
• "اسطوره‌شناسی"
• "شاهنامه"
• "گیل‌گمش"

موضوعات

• بلاغت فارسی

عنوان مقاله [English]

The Impact of Language on Mythical Transformations With comparative linguistic approaches On the two texts of Shahnameh and Gilgamesh

نویسندگان [English]

• Masroureh Mokhtari ¹
• Nushad Rezaee ²

¹ Associate Professor; Persian Language and Literature./ university of Mohaghegh Ardabili

² PhD student in Persian language and literature. University of Mohaghegh Ardabili Faculty of Literature and Humanities. Department of Persian Language and Literature.

چکیده [English]

Myth basically begins with the observation of magnificent natural phenomena. The ancient tribes described their observations of nature in metaphorical language. mythologists have gone so far as to linguistically and ontologically develop the real meaning of the names of the gods, objects, and movable stories through linguistic and etymological evolution. But the linguistic approach in mythology does not depend on lexical ontological examination, but on the method of examining linguistic symbols that are told in a layer of mythical metaphors and stories; It goes towards cohesion, not language. In the present study, the Shahnameh text was selected due to its original and non-translational context and Gilgamesh due to its ancient literary text. Since the approach is linguistic research, several paragraphs of the Italian text have also been adapted to the Persian text in order to avoid linguistic error. The present study is a descriptive-analytic one conducted in libraries. After examining the linguistic body of the research, it was found that although the symbols and symbols of the language are automatic and related to the language of the text, although in the outer and superficial layers of the text, in the textual layers of the text, with reference to the realities of life. Humanity represents the relations of language and myth and the influence of myth is greater than language.

کلیدواژه‌ها [English]

• "Language"
• "Symbol"
• "Mythology"
• "Shahnameh"
• "Gilgamesh"