سید محمد حسینی معصوم؛ شیرین آزموده
چکیده
هنجارگریزی یکی از شیوههای آشناییزدایی است که طی آن، برای ایجاد تصاویر خلاقانۀ شعری از قواعد حاکم بر زبان معیار، نوعی انحراف رخ میدهد و موجب برجستهسازی در متن ادبی میگردد. هوشنگ ابتهاج از جمله شاعران معاصر است که در اشعار نیمایی خود از این شگرد بهرۀ فراوان بردهاست. این پژوهش، با روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایش و در چارچوب ...
بیشتر
هنجارگریزی یکی از شیوههای آشناییزدایی است که طی آن، برای ایجاد تصاویر خلاقانۀ شعری از قواعد حاکم بر زبان معیار، نوعی انحراف رخ میدهد و موجب برجستهسازی در متن ادبی میگردد. هوشنگ ابتهاج از جمله شاعران معاصر است که در اشعار نیمایی خود از این شگرد بهرۀ فراوان بردهاست. این پژوهش، با روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایش و در چارچوب مکتب ساختگرایی، بر آن است که اشعار نو ابتهاج را بر مبنای الگوی هنجارگریزی لیچ مورد بررسی قرار دهد تا شیوه خلق زیبایی و برجستگی در اشعار وی آشکار گردد. اشعار مورد بررسی در این پژوهش با شیوۀ تصادفی از دیوان تاسیان ابتهاج گزینش شد. نتایج نشان داد که ابتهاج از انواع هشتگانۀ هنجارگریزی لیچ استفاده کرده و از این طریق توانستهاست زبان خود را برجسته سازد. در این میان، وی از هنجارگریزی معنایی بیش از سایر انواع هنجارگریزی بهره گرفتهاست. میزان کاربرد سایر انواع هنجارگریزی و پیامد آنها نیز بررسی شدهاست. با این هنجارگریزیها، ابتهاج منظور خود را به گونهای نوآورانه و به زیباترین شیوه بیان میکند. همچنین تقدّم فعل بر سایر ارکان جمله از پربسامدترین هنجارگریزیهای نحوی در شعر ابتهاج است و او نوعی فعلگرایی و تأکید بر عمل به جای عامل را تداعی کردهاست.
