نویسندگان

چکیده

هنجارگریزی یکی از شیوه­های آشنایی­زدایی است که طی آن، برای ایجاد تصاویر خلاقانۀ شعری از قواعد حاکم بر زبان معیار، نوعی انحراف رخ می­دهد و موجب برجسته­سازی در متن ادبی می­گردد. هوشنگ ابتهاج از جمله شاعران معاصر است که در اشعار نیمایی خود از این شگرد بهرۀ فراوان برده­است. این پژوهش، با روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایش و در چارچوب مکتب ساخت­گرایی، بر آن است که اشعار نو ابتهاج را بر مبنای الگوی هنجارگریزی لیچ مورد بررسی قرار دهد تا شیوه خلق زیبایی و برجستگی در اشعار وی آشکار گردد. اشعار مورد بررسی در این پژوهش با شیوۀ تصادفی از دیوان تاسیان ابتهاج گزینش شد. نتایج نشان داد که ابتهاج از انواع هشت­گانۀ هنجارگریزی لیچ استفاده کرده و از این طریق توانسته‌است زبان خود را برجسته سازد. در این میان، وی از هنجارگریزی معنایی بیش از سایر انواع هنجارگریزی بهره گرفته­است. میزان کاربرد سایر انواع هنجارگریزی و پیامد آن­ها نیز بررسی شده‌است. با این هنجارگریزی­ها­، ابتهاج منظور خود را به گونه­ای نوآورانه و به زیباترین شیوه بیان می­کند. همچنین تقدّم فعل بر سایر ارکان جمله از پربسامدترین هنجارگریزی­های نحوی در شعر ابتهاج است و او نوعی فعل­گرایی و تأکید بر عمل به جای عامل را تداعی کرده­است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Deconstruction and Imagery through Deviation in the Poems of Hushang Ebtehaj

نویسندگان [English]

  • Seyed Mohammad Hosseini-Maasoum
  • Shirin Azmoode

چکیده [English]

Deviation is one of the defamiliarization techniques that the poet uses to enrich his poems with creative images and concepts. In this technique, the text deviates the rules governing the standard language to create foregrounding in literary texts. Ebtehaj is one of the contemporary poets who have used this technique frequently in his poems. This study tries to analyze Ebtehaj’s poems using a descriptive survey research method within a structuralist framework based on Leech’s deviation pattern which includes eight types of deviation in order to reveal the beauty and salience of his poems. The analyzed poems in this study were selected randomly from Ebtehaj’s Tasiyan book. The result showed that Ebtehaj has utilized all eight types of deviation, but semantic deviation ranks first among all types. The use of other types of deviations and the consequences are also analyzed in this study. By these deviations, Ebtehaj states his ideas with common words in a creative and unconventional style. Besides, the preposing of verb has high frequency among other types of grammatical deviation. Using this technique, he has put more weight on the action rather than the actor.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ebtehaj
  • deconstruction
  • imagery
  • deviation
  • foregrounding