نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

• خدیجه داوری ¹
• مهرداد چترایی ²
• مهدی نوریان ³

¹ گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاداسلامی، نجف آباد، ایران.

² دکتری تخصصی زبان و ادبیات فارسی استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی،واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد،ایران.

³ دکتری تخصصی زبان و ادبیات فارسی استاد زبان و ادبیات فارسی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران

چکیده

از اواخر قرن دوّم هجری تا قرن پنجم اصطلاحات بلاغی ظهور کردند. این اصطلاحات از تحقیق در قرآن و متون عربی بدست آمد. در ابتدا اصطلاحاتِ شایع در بین بلاغیون منحصر به زیبایی‌های کلام مانند استعاره، تشبیه، ایجاز، تکرار، سجع و تجنیس بود. به مرور زمان سایر اصطلاحات بلاغی به وجود آمد. برای نخستین بار، اِبن مُعْتَزّ در سال296 ق از عیوب فنون بلاغی سخن به میان آورد. بلاغیون از عوامل مخّل در کلام را ضعف تألیف یا سستی کلام دانسته‌اند. جُرجانی در اسرارُالبَلاغه برای اوّلین بار از اِضمار قبل از ذکر، سخن به میان آورده‌است و آن را یکی از انواع ضعف تألیف دانسته‌است. اضمار قبل از ذکر مرجع نوعی جهش ضمیر است که ضمیر قبل از مرجعش قرار می‌گیرد. برخی از معانی‌نویسان اضمار قبل از ذکر را مانند سایر اصطلاحات بلاغی در حوزه زبان فارسی قرار داده‌اند و مانند گذشتگان آن را از توابع ضعف تألیف دانسته‌اند و برخی دیگر اضمار قبل از ذکر را برای شعر فارسی ناپسند ندانسته‌اند. در این مقاله سعی شده است با بیان شواهدی از شعر فارسی به بررسی اضمار قبل از ذکر پرداخته ‌شود و نشان داده شود که اضمار قبل از ذکر از ویژگی‌های سبکی شعر فارسی است و در مواردی که افتادگی در بیت نباشد و با جابجایی مرجع ضمیر و ضمیر معنی بیت درست شود، می‌توان گفت که اضمار قبل از ذکر از زیبایی‌های شعر فارسی است.

کلیدواژه‌ها

• فصاحت
• شعر
• اضمار قبل از ذکر
• ویژگی سبکی

عنوان مقاله [English]

Pronoun before mentioning the reference in Persian poetry

نویسندگان [English]

• Khadije Davari ¹
• Mehrdad Chatraei ²
• Mahdi Noryan ³

¹ Department of Persian Languag and Literachere, Najafabad Branch, Islamic Azad University ,Najafabad, Iran.

² phd in Persian Languag and literature Assistant Professor,Department of Perssian Language and Literature, Najafabad Branch, Islamic Azad University,Najafabad, Iran.

³ Phd Persian Languag and Literature Professor, Department of Persian Language and Literature, Najafabad Branch, Islamic Azad University,Najafabad, IraN.

چکیده [English]

From the end of the second century AH to the fifth century, rhetorical terms appeared. These terms were derived from research in the Qur'an and Arabic texts. Initially, the terms common among rhetoricians were limited to the beauties of the word, such as metaphor, simile, brevity, repetition, prostration, and genius. Over time, other rhetorical terms emerged. For the first time, Ibn Mu'taz in 296 AH spoke about the flaws of rhetorical techniques. Rhetoricians have considered the weakness of writing or the weakness of speech as one of the disruptive factors in speech. In Asrar al-Balaghah, Jorjani mentions for the first time the use of pre-dhikr and considers it as one of the types of weakness of authorship. Pre-reference is a kind of pronoun mutation in which the pronoun is placed before the reference. Some semantics have included pre-dhikr as in the field of Persian language like other rhetorical terms and, like the ancients, have considered it as a function of weakness of authorship and others have not considered pre-dhikr as inappropriate for Persian poetry. In this article, by expressing evidences of Persian poetry, it is tried to examine the preposition and it is shown that the preposition is one of the stylistic features of Persian poetry, and in cases where there is no drop in the verse, and by moving the pronoun and pronoun reference If the meaning of the verse is correct, it can be said that Azmar is one of the beauties of Persian poetry before mentioning poetry.

کلیدواژه‌ها [English]

• Eloquence
• Poetry
• Preposition
• Stylistic Characteristics