نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

• زهرا دهقان دهنوی ¹
• مهدی ملک ثابت ²

¹ دانشجو/دانشگاه یزد

² استاد/دانشگاه یزد

چکیده

استعارۀ مفهومی موضوعی در زبانشناسیِ شناختی است که موضوع آن بررسی استعاره‌هایی است که در ذهن نویسنده یا گوینده به عنوان بخشی از نظام تفکری او وجود دارند؛ بررسی این موضوع می‌تواند به شناخت زیربنای فکری نویسنده و ابعاد گوناگون آن کمک کند. مرصادالعباد از متون مهم عرفانی زبان فارسی و تألیف نجم‌الدین رازی(573-654 ه.ق.) است که با استفاده از تمثیل، استعاره، آیات و احادیث فراوان در زمینۀ عرفان اسلامی نوشته شده است. در بررسی استعارۀ مفهومی «بذر» در مرصادالعباد اثر نجم‌الدین رازی مشخص می‌شود که این نویسنده به این مفهوم استعاری در سراسر اثر خود توجه ویژه داشته است؛ پس از طبقه‌بندی استعاره‌های مفهومی مربوط به بذر در این اثر به این نتیجه می‌رسیم که این استعاره‌ها برپایۀ استعارۀ کلی‌ترِ «جهان آفرینش بذر است» شکل گرفته در نهایت ‌استعارۀ کلی «خداوند کشاورز است» را به ذهن متبادر می‌سازد. ریشه‌های چنین تفکری را در ابعاد فرهنگی، اجتماعی، جغرافیایی، زبانی و اعتقادی نجم‌الدین رازی می‌توان جستجو کرد.

کلیدواژه‌ها

• مرصادالعباد
• استعارۀ مفهومی
• بذر
• زبانشناسی شناختی
• متون عرفانی

عنوان مقاله [English]

conceptual metaphor of seed in Mersad-al-Ebad bye Najmuddin Razi

چکیده [English]

conceptual metaphor is a subject in cognitive linguistic that it is a review of metaphors that are in the consciousness of the author or speaker as part of the system of thought him; address this issue can be useful to recognized intellectual infrastructure of writer and its various dimensions. Mersad-al-Ebad bye Najmuddin Razi (573 - 654 H. h) is one of Persian mystic books in Persian language that has been written with using of the analogy, the metaphor, verses and sayings of rampant in the field of Islamic mysticism. Bye review of conceptual metaphor of ‘seed’ in this book, it becomes clear that the author paid a special attention to the metaphorical sense in his book; after classification conceptual metaphors of seed in the book related to conclude that these metaphors, formed base on a broader metaphor of ‘the universe is seed’ and in the end the metaphor of ‘God is farmer’. Roots of this metaphor can be searched in the cultural, social , geographical , language and partisan dimensions of Najmuddin Razi mind.

کلیدواژه‌ها [English]

• Mersad-al-Ebad
• conceptual
• metaphor
• seed