نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسندگان

• سروناز جاویدان ¹
• محمد علی گذشتی ²
• علی اصغر حلبی ³

¹ دانشجوی رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

² دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

³ استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

قایم مقام فراهانی از افراد تأثیرگذار در تاریخ سیاسی کشور و منشآت او نقطه‌ی عطفی در تاریخ تحول نثر فارسی است که با توجه به تنوع محتوا و ابعاد سیاسی، تاریخی و ادبی نویسنده‌ی آن، در حوزه‌ی نقد قابل تحلیل است.
تحلیل انتقادی بر این اصل تأکید دارد که زبان متن‌های ادبی مانند متن‌های دیگر در خدمت ارتباط است و می‌توان آن را با روش انتقادی تحلیل کرد، در این مقاله، نظریه‌ی «راجر فاولر» در تحلیل انتقادی، انتخاب شده و بر اساس آن، کارکردهای زبانی و بلاغی متن از دیدگاههای اندیشگانی، بینافردی و متنی بررسی شده و با نگاه به بافت موقعیت، آگاهی لازم نسبت به تعامل موجود در متن و نیز تأثیر و تأثر عاملان گفتمان، به دست آمده است.
تحلیل نامه‌ی شماره‌ی 21 از منشآت قایم مقام فراهانی نشان می‌دهد که نویسنده با بهره‌گیری از کارکردهای زبانی و بلاغی فوق با بسامد زیاد بر اثربخشی نامه‌‌ی خود بر مخاطب افزوده و به دستیابی به مقاصد منظور خویش توفیق یافته است؛ در این تحلیل همچنین، واقعیت‌های نهفته‌ در زمینه‌‌های شیوه‌ی گفتمان، ایدئولوژی و روابط سلطه و قدرت عاملان گفتمان که بیانگر سلطه‌ی قدرت مخاطب بر نویسنده است، نشان داده شده است.

کلیدواژه‌ها

• منشآت
• قایم مقام فراهانی
• راجر فاولر
• تحلیل انتقادی

موضوعات

• بلاغت فارسی

عنوان مقاله [English]

Analysis of letter number 21 of Qaem magham Farahani's Monsha`at Based on the linguistic and rhetorical components of Roger Fowler's theory in his book Style and Language in Literary Criticism

نویسندگان [English]

• SARVENAZ JAVIDAN ¹
• MOHAMMAD ALI GOZASHTI ²
• ALI ASGHAR HALABI ³

¹ Student of Persian Language and Literature, Islamic Azad University, Central Tehran Branch

² Associate Professor, Department of Persian Language and Literature, Islamic Azad University, Central Tehran Branch

³ Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, Islamic Azad University, Central Tehran Branch

چکیده [English]

Qhaem Magham Farahani is one of the influential people in the political history of the country and his "Monsha`at' is a turning point in the history of the evolution of Persian prose, which can be analyzed in the field of criticism according to the diversity of content and political, historical and literary dimensions of its author.
Critical analysis emphasizes the principle that the language of literary texts, like other texts, serves communication and can be analyzed critically. In this article, Roger Fowler's theory in critical analysis is selected and based on it, linguistic functions. The rhetoric of the text has been studied from the perspectives of thought, interpersonal and text, and by looking at the context of the situation, the necessary knowledge has been obtained about the interaction in the text as well as the influence of discourse actors.
Analysis of letter No. 21 from the Monsha`at shows that the author has increased the effectiveness of his letter to the addressee by using the above linguistic and rhetorical functions and has succeeded in achieving his intended purposes; This analysis also shows the underlying facts in the context of discourse style, ideology, and the relations of domination and power of discourse actors, which indicates the dominance of the audience's power over the author.

کلیدواژه‌ها [English]

• Monshaa’t، Qaem Magham Farahani،
• Roger Fowler، Critical Analysis