نوع مقاله : علمی پژوهشی

نویسنده

• وحید علی بیگی

ارومیه

چکیده

استفاده از صور خیال باعث جذابیت و درگیری ذهنی مخاطبان برای فهم مقصود شعرا می‌گردد. از مهمترین صور خیالی که از آغاز شعر فارسی در آثار ادبی مشاهده می‌شود، تشبیه است. از قرن سوم و نقطه آغاز شعر فارسی، شاعران به کمک تشبیه، افکار و تصورات ذهنی خویش را به مخاطبان القا می‌کردند که این امر در آغاز به صورت ابتدائی و کلیشه‌ای مشهود است. با شروع قرن چهارم تشبیه مسیر اصلی خود را باز می‌یابد و شعرای قرن مذکور در کاربرد تشبیه دو مسیر مجزا را طی می‌کنند. دسته اول در کاربرد تشبیه مسیر عادی و کلیشه‌ای با بسامد کمتر و دسته دوم نوآوری در تشبیه با بسامد بیشتر را سر لوحه کار خود قرار می‌دهند. با شروع قرن پنجم تشبیه به ابزاری مهم برای ایجاد تخیل در نزد شعرا تبدیل می‌گردد تا در اواخر این قرن، تشبیه از حالت کلیشه-ای خارج شده و کسانی مانند ناصر خسرو، تشبیهات بدیعی را در اشعار خویش به کار می‌برند و این رویه با شروع قرن ششم با شاعرانی مانند خاقانی و نظامی به شکل تکاملی خود می‌رسد و به تفکر سنتی تشبیه پایان می‌دهد. در این پژوهش با آوردن نمونه‌هایی از شاعران مشهور، شکل تشبیه را با تحلیل و توصیف ابیات مورد واکاوی قرار داده و ضمن ترسیم نمودارهایی، تشبیهات هر دوره را به صورت جامع برای مخاطبان ترسیم نموده‌ایم

کلیدواژه‌ها

• صور خیال
• تشبیه
• متون نظم
• شعر کلاسیک

موضوعات

• بلاغت فارسی

عنوان مقاله [English]

The morphology of the simile from the beginning to the end of the sixth century

نویسنده [English]

• vahid alibaygi

urmia

چکیده [English]

The use of imagery forms the attraction and mental involvement of the audience to understand the purpose of the poets. It is likened to the most important imagery from the beginning of Persian poetry in literary works. From the third century and the beginning of Persian poetry, the poets, with the help of likeness, induced their thoughts and mindsets to the audience, which is apparent at first in a primitive and stereotyped way. With the start of the fourth century, the likeness of its original path begins, and the poets of the century, in the simile application, travel through two distinct paths. The first group uses the similitude of the lower and lower frequency stereotypical path and the second category of innovation in the similitude with more frequencies. With the onset of the fifth century, the likeness of the instrument becomes an important tool for the creation of imagination in the eyes of poets, until the end of this century, it is likened to a stereotypical form, and those like Nasser Khosrow apply novels to their poems, and this procedure With the start of the sixth century, it is evolving with poets such as khaqani and military, and end the similitude of traditional thinking. In this study, by bringing examples of famous poets, we mapped the likeness of the form by analyzing and describing the abysses, and drawing the diagrams, we depict the simulations of each course comprehensively for the audience.

کلیدواژه‌ها [English]

• imagination
• simile
• order texts
• classical poetry