مهرناز لامعی؛ سید محمود انواری؛ سعید فرزانه فرد
چکیده
یکی از شیوههای تشخیص سبک و تمایز مکتبها، بررسی صورخیال است. خیال عنصراصلی شعر، در همه تعریفهای قدیم و جدید است. شاعر با کمک خیال و برقرارکردن ارتباط میان انسان و طبیعت، یا کشف ارتباط بین آن دو، از صورت بیان عادی و منطقی خارج و آن را به گونهی بیان شعری وکلام مخیل در میآورد که نظم او شعر میشود. در میان انواع صورخیال که مهمترین ...
بیشتر
یکی از شیوههای تشخیص سبک و تمایز مکتبها، بررسی صورخیال است. خیال عنصراصلی شعر، در همه تعریفهای قدیم و جدید است. شاعر با کمک خیال و برقرارکردن ارتباط میان انسان و طبیعت، یا کشف ارتباط بین آن دو، از صورت بیان عادی و منطقی خارج و آن را به گونهی بیان شعری وکلام مخیل در میآورد که نظم او شعر میشود. در میان انواع صورخیال که مهمترین وجه تمایز سخن ادبی ازغیر آن است، تشبیه جایگاه خاصی دارد. این عنصر ادبی درسیر تطور ادبیات فارسی، کارکرد خود را پیوسته حفظ کرده است. تشبیه در اصطلاح عبارت است از برقراری شباهت بین دو یا چند چیز به قصد اشتراکشان در یک یا چند صفت.پس اگر بخواهیم معنی و صفت مشترک بین دو چیز را بیان کنیم از فن تشبیه استفاده مینماییم.. شاعران و نویسندگان ازجمله ابتهاج و فروغ در به کار بردن تشبیه اهدافی را دنبال میکنند؛ از جمله بیان حال مشبه، مدح و نکوهش، تصویرسازی، توصیف، مفاخره، ایجاز، اطناب، خیال انگیزکردن سخن و مضمون آفرینی. این پژوهش، با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی و منابع کتابخانهای، اشعار فروغ و ابتهاج را از لحاظ ساختاری تشبیه مورد بررسی قرار داده است.
سید محمد حسینی معصوم؛ شیرین آزموده
چکیده
هنجارگریزی یکی از شیوههای آشناییزدایی است که طی آن، برای ایجاد تصاویر خلاقانۀ شعری از قواعد حاکم بر زبان معیار، نوعی انحراف رخ میدهد و موجب برجستهسازی در متن ادبی میگردد. هوشنگ ابتهاج از جمله شاعران معاصر است که در اشعار نیمایی خود از این شگرد بهرۀ فراوان بردهاست. این پژوهش، با روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایش و در چارچوب ...
بیشتر
هنجارگریزی یکی از شیوههای آشناییزدایی است که طی آن، برای ایجاد تصاویر خلاقانۀ شعری از قواعد حاکم بر زبان معیار، نوعی انحراف رخ میدهد و موجب برجستهسازی در متن ادبی میگردد. هوشنگ ابتهاج از جمله شاعران معاصر است که در اشعار نیمایی خود از این شگرد بهرۀ فراوان بردهاست. این پژوهش، با روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایش و در چارچوب مکتب ساختگرایی، بر آن است که اشعار نو ابتهاج را بر مبنای الگوی هنجارگریزی لیچ مورد بررسی قرار دهد تا شیوه خلق زیبایی و برجستگی در اشعار وی آشکار گردد. اشعار مورد بررسی در این پژوهش با شیوۀ تصادفی از دیوان تاسیان ابتهاج گزینش شد. نتایج نشان داد که ابتهاج از انواع هشتگانۀ هنجارگریزی لیچ استفاده کرده و از این طریق توانستهاست زبان خود را برجسته سازد. در این میان، وی از هنجارگریزی معنایی بیش از سایر انواع هنجارگریزی بهره گرفتهاست. میزان کاربرد سایر انواع هنجارگریزی و پیامد آنها نیز بررسی شدهاست. با این هنجارگریزیها، ابتهاج منظور خود را به گونهای نوآورانه و به زیباترین شیوه بیان میکند. همچنین تقدّم فعل بر سایر ارکان جمله از پربسامدترین هنجارگریزیهای نحوی در شعر ابتهاج است و او نوعی فعلگرایی و تأکید بر عمل به جای عامل را تداعی کردهاست.