نقی زرین تره مراجل؛ فاطمه مدرسی؛ بهمن نزهت
چکیده
چکیده : انسان، فطرتاً زیبایی‌طلب است و چیزی را زیبا قلمداد می‌کند که بتواند توجّه وی را به خود جلب کند. این جلب توجّه و احساس التذاذ از زیبایی هر چیزی یا هر شخصی، حاصل درک نظم و هارمونی موجود در آن است. در مباحث زیبایی‌شناسی برای زیبا شمردن یک اثر یا پدیده، عوامل مختلفی را از قبیل: تقارن، توازن، تناوب، تناسب، تکرار، تضاد و... می‌توان ...
بیشتر
چکیده : انسان، فطرتاً زیبایی‌طلب است و چیزی را زیبا قلمداد می‌کند که بتواند توجّه وی را به خود جلب کند. این جلب توجّه و احساس التذاذ از زیبایی هر چیزی یا هر شخصی، حاصل درک نظم و هارمونی موجود در آن است. در مباحث زیبایی‌شناسی برای زیبا شمردن یک اثر یا پدیده، عوامل مختلفی را از قبیل: تقارن، توازن، تناوب، تناسب، تکرار، تضاد و... می‌توان در نظر گرفت. یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثّر در ایجاد زیبایی، تقارن است.تقـارن به عنـوان یکی از اسـاسی‌ترین پایه‌های هنر و زیبایی در درک نظم بین اجزا، در اکثریّت علوم و هنرها نقش انکارناپذیری ایفا می‌کند. از آن‌جمله می‌توان از علوم و هنرهایی مانند ریاضی، هندسه، نجوم، معماری، موسیقی، نقّاشی، فرش‌بافی، طرّاحی، تذهیب، منبت‌کاری، ادبیّات و... یاد کرد. از بررسی‌های این جستار این‌گونه برمی‌آید که تقارن در ادبیّات فارسی در سه جنبة صوری، معنایی و آوایی قابل بررسی است و در بین آن‌ها آرایة تشبیه، گسترده‌ترین پهنة نمود تقارن معنایی محسوب می-شود. در تشبیهات فارسی از انواع چهارگانة تقارن‌های انعکاسی، انتقالی، چرخشی و تجانسی استفاده شده‌است. ولی تقارن انعکاسی، از بسامد بالایی برخوردار است. ما نیز در این پژوهش بر آنیم تا با ذکر نمونه‌هایی مواردی از نمود تقارن را در تشبیهات فارسی بررسی کنیم.
ناهید طهرانی ثابت
چکیده
در زبان‌شناسی ساختگرا تنها جمله و روابط بین اجزای آن بررسی می‌شود. در این رویکرد زبان پدیده‌ای ذهنی و درون‌فردی است. در مقابل، گروهی دیگر زبان را پدیده‌ای اجتماعی و ابزاری جهت ایجاد ارتباط می‌دانند که بر اساس آن ضرورت بررسی متن و رابطه‌ی زبان با موقعیت اجتماعی مطرح می‌شود که خود زمینه‌‌ساز پیدایش رویکرد «زبان‌شناسی متن» ...
بیشتر
در زبان‌شناسی ساختگرا تنها جمله و روابط بین اجزای آن بررسی می‌شود. در این رویکرد زبان پدیده‌ای ذهنی و درون‌فردی است. در مقابل، گروهی دیگر زبان را پدیده‌ای اجتماعی و ابزاری جهت ایجاد ارتباط می‌دانند که بر اساس آن ضرورت بررسی متن و رابطه‌ی زبان با موقعیت اجتماعی مطرح می‌شود که خود زمینه‌‌ساز پیدایش رویکرد «زبان‌شناسی متن» بوده است. ویژگی اساسی متن، توالی و پیوستگی اجزای آن است که «انسجام» نام دارد. هلیدی عوامل انسجامبخش متن را شامل عوامل واژگانی و نحوی دانسته است. انسجام واژگانی به دو روش تکرار و باهمآیی صورت میگیرد که خود انواع مختلفی دارد. بسیاری از فنون لفظی بدیع از انواع تکرارند. همچنین برخی از فنون معنوی در شمار انواع باهمآیی قرار میگیرند که میتوانند در انسجام متن نقش مؤثری را ایفا کنند. بر این اساس می‌توان کارکرد فنون بدیعی را علاوه بر تحسین و زیبایی، انسجامبخشی به متن نیز دانست که در شعر نو ظهور و بروز بیشتری یافته است. در این مقاله فنون بدیعی در شعر نو از این دیدگاه بررسی شده است
